හෙට (ජුනි 12) සිට ක්‍රියාත්මක වන පරිදි, 2025 වසරේ දෙවන අර්ධය සඳහා විදුලි ගාස්තු සමස්තයක් ලෙස 15%කින් ඉහළ නැංවීමට ශ්‍රී ලංකා මහජන උපයෝගිතා කොමිසම (PUCSL) තීරණය කර තිබේ. මෙම තීරණය අද (ජුනි 11) පැවති මාධ්‍ය හමුවකදී නිල වශයෙන් ප්‍රකාශයට පත් කරන ලදී. ලංකා විදුලිබල මණ්ඩලය (CEB) විසින් මීට පෙර 18.3%ක වැඩිවීමක් යෝජනා කර තිබුණද, අවසානයේදී 15%ක වැඩිවීමකට අනුමැතිය ලැබී ඇත.
පවතින ආර්ථික අභියෝග මධ්‍යයේ ගනු ලැබූ මෙම තීරණය, රටේ ජනතාවට සහ ව්‍යාපාරවලට තවත් දැවැන්ත බරක් පටවන බවට විවිධ පාර්ශවයන්ගෙන් අදහස් පළ වේ. මෙම ගාස්තු වැඩිවීම පාරිභෝගිකයින්ගේ මාසික වියදම් තවදුරටත් ඉහළ නංවන අතර, විදුලිබල ක්ෂේත්‍රයේ කාර්යක්ෂමතාව සහ කළමනාකරණය පිළිබඳව නැවත වරක් ප්‍රශ්න මතු කිරීමට ඉඩ ඇත.
මෙම තීරණය සම්බන්ධයෙන් පැන නගින ප්‍රධාන කරුණු සහ විමසීම් මොනවාද?
-
ජනතාවට සහ ව්‍යාපාරවලට සෘජු බලපෑම: විදුලි ගාස්තු 15%කින් ඉහළ යාම පවුල්වල අයවැයට සහ කුඩා හා මධ්‍ය පරිමාණ ව්‍යාපාරවල මෙහෙයුම් පිරිවැයට කෙසේ බලපායිද? විශේෂයෙන්ම අඩු ආදායම්ලාභී පවුල් සඳහා මෙම තීරණයෙන් ඇතිවන බලපෑම අවම කිරීමට රජය ගනු ලබන ක්‍රියාමාර්ග මොනවාද?
-
ආර්ථිකයට ඇති පුළුල් බලපෑම: මෙම ගාස්තු වැඩිවීම උද්ධමනයට සහ සමස්ත ආර්ථිකයේ වර්ධනයට කෙසේ බලපායිද? නිෂ්පාදන පිරිවැය ඉහළ යාමෙන් භාණ්ඩ හා සේවා මිල ගණන් තවදුරටත් ඉහළ යාමේ අවදානමක් පවතීද?
-
CEB හි කාර්යක්ෂමතාව සහ කළමනාකරණය: CEB විසින් ගාස්තු වැඩිවීමක් ඉල්ලා සිටීමට හේතු වූ මූල්‍ය අභියෝග මොනවාද? විදුලිබල ක්ෂේත්‍රයේ පාඩු අවම කර ගැනීමට සහ කාර්යක්ෂමතාව වැඩි දියුණු කිරීමට ගෙන ඇති හෝ ගැනීමට අපේක්ෂිත ක්‍රියාමාර්ග මොනවාද? විදුලි ජනන පිරිවැය අඩු කර ගැනීමට පුනර්ජනනීය බලශක්ති ප්‍රභවයන් භාවිතය පුළුල් කිරීම කෙරෙහි අවධානය යොමු කර තිබේද?
-
පුනර්ජනනීය බලශක්ති භාවිතය: විදුලිබල මණ්ඩලයේ පාඩු අවම කර ගැනීම සඳහා පුනර්ජනනීය බලශක්ති ප්‍රභවයන් වෙත යොමුවීම කෙතරම් දුරට ප්‍රමාණවත්ද? මෙම ගාස්තු වැඩිවීමට සාධාරණ හේතුවක් ලෙස දැක්විය හැකි බලශක්ති ක්ෂේත්‍රයේ පිරිවැය කළමනාකරණයට අදාළව, දිගුකාලීන විසඳුම් සඳහා වන සැලසුම් මොනවාද?
-
මහජන ප්‍රතිචාරය සහ විරෝධතා: මෙම තීරණයට මහජනතාවගෙන් සහ සිවිල් සංවිධානවලින් ඇතිවිය හැකි ප්‍රතිචාර මොනවාද? ඉදිරියේදී විරෝධතා ව්‍යාපාර ඇතිවීමේ හැකියාවක් පවතීද?
මෙම විදුලි ගාස්තු වැඩිවීම රටේ ආර්ථිකය හා ජන ජීවිතය කෙරෙහි සැලකිය යුතු බලපෑමක් ඇති කරන බැවින්, මෙම තීරණයට පාදක වූ කරුණු, එහි අපේක්ෂිත බලපෑම් සහ අනාගතය සඳහා වන විසඳුම් පිළිබඳව පුළුල් ලෙස සාකච්ඡා කිරීම වැදගත් වේ.
