පසුගිය කාලසීමාවන්හි ඉන්ධන මිලදී ගැනීම්වලදී සිදුවූ අක්රමිකතාවයන්ට දැනටත් වන්දි ගෙවමින් සිටින බවත්, එම බර කළමනාකරණය කරගනිමින් මිල සූත්රය අනුව ඉන්ධන මිල තීරණය කරන බවත් කැබිනට් ප්රකාශක, අමාත්ය නලින්ද ජයතිස්ස සඳහන් කරයි. කොමිස් ගසා රටට හානි කළ පුද්ගලයන් නිලයෙන් ඉවත්වීමෙන් පමණක් එම හානිය අවසන් නොවන බවත්, එය තවදුරටත් රටට බරක් ලෙස පවතින බවත් ඔහු අවධාරණය කළේය.
ඊයේ (ජූලි 1) පැවති කැබිනට් මාධ්ය හමුවේදී අදහස් දක්වමින් අමාත්යවරයා මෙසේ පැවසීය. “දැනට අපිට ජනතාවට සාධාරණයක් කරන්න පුළුවන් සහ තෙල් සංස්ථාවේ තියෙන ණය ගෙවන්න පුළුවන් පහුගිය කාලේදී තෙල් මිලදී ගැනීමේදී සිදුවුණු අක්රමිකතාවයන්ට දැනුත් අපි වන්දි ගෙවමින් ඉන්නේ.”
මෙම අක්රමිකතාවන් කළමනාකරණය කර ගැනීමට මේ අවස්ථාවේ තිබෙන සාධාරණ ක්රමවේදය දැනට පවතින මිල සූත්රය බව ඔහු පෙන්වා දුන්නේය. තෙල් සංස්ථාවට ණය ගෙවීමට නොතිබුණානම් සහ අතීතයේ මෙවැනි වංචා සිදු නොවූවානම් ජනතාවට මීට වඩා සාධාරණයක් ඉටු කළ හැකිව තිබූ බවද අමාත්යවරයා සඳහන් කළේය.
“මොකද පහුගිය ආණ්ඩුව කරපුවා ඒ ඇමතිවරු ගෙදර ගිය පමණින් අවසන් වෙන්නේ නෑ. පාඩුව ඉස්සරහට එනවා. ඒවත් ගණන් හදමින් තමයි ජනතා මත අවම වශයෙන් බර පටවමින් මේ ගමන අපි ගමන් කරමින් ඉන්නේ” අමාත්ය ජයතිස්ස පැහැදිලි කළේය.
වැඩිදුරටත් අදහස් දැක්වූ ඔහු, “කොමිස් ගහපුවා කොමිස් ගහපු කෙනා ගෙදර ගිය ගමන් ඉවර වෙන්නේ නැහැ. එයා ගෙදර නතර වුණාට කොමිස් එක අපිට බරක් හැටියට තව කාලයක් ඉස්සරහට දිවෙනවා. ඒවටත් වන්දි ගෙවමින් තමයි අපි ඉස්සරහට යන්නේ.” සමහර තෙල් මිලදී ගැනීම්වලදී ඒ කාලයේදී එතරම් මාජින් තබා නොගත්තානම් ජනතාවට මීට වඩා අඩුවට තෙල් ලබා දිය හැකිව තිබූ බවද ඔහු කියා සිටියේය.
කොමිස් ගැසූ පුද්ගලයන් නිලයෙන් ඉවත්වුවද, එම කොමිස්වල බලපෑම තව තවත් කාලයක් පවතින බව අමාත්යවරයා අවසන් වශයෙන් සිහිපත් කළේය. මෙම ප්රකාශයන් මගින් අතීතයේ සිදුවූ දූෂණවල ප්රතිවිපාක වත්මන් ආර්ථික තත්ත්වය කෙරෙහි බලපාන ආකාරය සහ එහි බර අවසානයේ ජනතාව වෙත පැවරෙන ආකාරය පිලිබඳව බරපතල ගැටලු මතු කරයි.
කෙසේ වෙතත්, අමාත්ය ජයතිස්සගේ මෙම ප්රකාශයන්, ඔහු සහ ඔහුගේ වත්මන් ආණ්ඩුවේ සෙසු සාමාජිකයන් විපක්ෂයේ සිටියදී පැවසූ දේට හාත්පසින්ම වෙනස් බවට මේ වන විට දැඩි විවේචනයක් එල්ල වී තිබේ. ආණ්ඩුවට ඒමට පෙර, ඉන්ධන මිල ඉහළ යාමට ප්රධාන හේතුව ලෙස ඔවුන් පෙන්වා දුන්නේ එවකට පැවති පාලකයන්ගේ දුෂණය, අක්රමිකතා සහ කොමිස් ගැසීම් බවයි. එමෙන්ම, තමන් බලයට පැමිණි විට වහාම ජනතාවට සහන සලසන බවටත්, ඉන්ධන මිල අඩු කරන බවටත් ඔවුන් පොරොන්දු විය.
නමුත් අද වන විට අමාත්ය ජයතිස්ස පවසන්නේ “පහුගිය කාලේදී තෙල් මිලදී ගැනීමේදී සිදුවුණු අක්රමිකතාවයන්ට දැනුත් අපි වන්දි ගෙවමින් ඉන්නේ” කියාය. එසේනම්, ආණ්ඩුවට පැමිණීමෙන් පසු මෙම අක්රමිකතා නතර කිරීමට හෝ ඒවායේ බර ජනතාවට දැනෙන්නේ නැති ආකාරයට කළමනාකරණය කිරීමට ඔවුන් අපොහොසත් වූයේ මන්දැයි ප්රශ්න කිරීම සාධාරණය.
“පහුගිය ආණ්ඩුව කරපුවා ඒ ඇමතිවරු ගෙදර ගිය පමණින් අවසන් වෙන්නේ නෑ. පාඩුව ඉස්සරහට එනවා” යැයි අමාත්යවරයා පවසන්නේ නම්, එම පාඩුව නැති කිරීමට හෝ එය ජනතාවට නොදැනෙන සේ කිරීමට වත්මන් ආණ්ඩුවට ඇති හැකියාව කුමක්ද? විපක්ෂයේ සිටියදී මෙම “පාඩු” ක්ෂණිකව අවසන් කළ හැකි බවට විශ්වාසය පළ කළ අයට, දැන් එම “පාඩු” තවදුරටත් ඉදිරියට එන්නේ කෙසේද?
අතීතයේ සිදුවූ අක්රමිකතා නිසා ඇති වූ බර, මිල සූත්රය නම් “සාධාරණ ක්රමවේදයක්” මගින් ජනතාවට පැටවීම කොතරම් දුරට සාධාරණද යන්නත් මෙහිදී ගැටලුවකි. විපක්ෂයේ සිටියදී මිල සූත්රය දැඩි ලෙස විවේචනය කළ පිරිසක්, දැන් එය “සාධාරණ ක්රමවේදයක්” ලෙස නම් කරන්නේ කෙසේද?
කොමිස් ගැසූවන් ගෙදර ගිය පමණින් හානිය අවසන් නොවන බව පිළිගන්නේ නම්, එම කොමිස් මුදල් නැවත ලබා ගැනීමට හෝ වගකිවයුත්තන්ට දඬුවම් කිරීමට වත්මන් ආණ්ඩුව ගෙන ඇති ක්රියාමාර්ග මොනවාද? මන්ද, එවැනි ක්රියාමාර්ග මගින් අනාගතයේ සිදුවිය හැකි අක්රමිකතා වළක්වා ගැනීමටත්, අතීත හානිය අවම කර ගැනීමටත් හැකි වනු ඇත. එසේ නොමැතිව, හුදෙක් “පසුගිය ආණ්ඩුවේ වැරදි” ලෙස පෙන්වා දීමෙන් පමණක් වත්මන් ගැටලුවලට විසඳුම් ලැබෙන්නේ නැත.
අමාත්ය නලින්ද ජයතිස්සගේ මෙම ප්රකාශයන්, දේශපාලනඥයන් බලයට ඒමට පෙර එක් ආකාරයකටත්, බලයට පැමිණි පසු තවත් ආකාරයකටත් කතා කරන ආකාරය පිලිබඳව නැවත වරක් පුළුල් මහජන විවාදයක් ඇති කිරීමට සමත් වී තිබේ. අතීතයේ කළ වැරදිවලට ජනතාවට දිගින් දිගටම වන්දි ගෙවීමට සිදුවන්නේ නම්, පත්වන සෑම රජයකටම මෙය නිදහසට කරුණක් කරගෙන ජනතාව මත බර පැටවීමට හැකි වනු ඇත.