ශ්‍රී ලංකාවේ දේශපාලන ක්ෂේත්‍රය මෙවර විශ්‍රාමික ජනාධිපතිවරුන්ට සහ ඔවුන්ගේ පවුල්වලට හිමිව තිබූ රාජකීය වරප්‍රසාද අවලංගු කිරීමට ගත් තීරණය සම්බන්ධයෙන් අවධානය යොමු වී ඇත. තොරතුරු දැනගැනීමේ අයිතිවාසිකම් (RTI) පනත හරහා ලබාගත් ලියවිල්ලකින් හෙළිදරව් වී ඇත්තේ, අධිකරණ හා ජාතික ඒකාබද්ධතා අමාත්‍යාංශයේ ක්‍රියාකාරී සැලැස්මෙන්, විශ්‍රාමික ජනාධිපතිවරුන්ගේ සහ ඔවුන්ගේ පවුල්වල විශ්‍රාම වැටුප් සහ විශේෂ වරප්‍රසාද අහෝසි කිරීමට තිබූ කැපවීම ඉවත් කර ඇති බවයි.
මෙම ආන්දෝලනාත්මක තත්වය ආරම්භ වන්නේ ජනාධිපති ලේකම් අනුර කුමාර දිසානායකගේ චක්‍රලේඛයෙනි. සියලුම අමාත්‍යාංශ ලේකම්වරුන්ට නිකුත් කරන ලද මෙම චක්‍රලේඛය මගින්, ජාතික ජනතා බලවේගයේ මැතිවරණ ප්‍රකාශනය වන සමෘද්ධිමත් ජාතියක්, සුන්දර ජීවිතයක් ඔවුන්ගේ ජාතික ප්‍රතිපත්ති රාමුව ලෙස පිළිගන්නා ලෙස දන්වා තිබුණි. මෙම ප්‍රකාශනයේ ප්‍රධාන පොරොන්දුවක් වූයේ විශ්‍රාමික ජනාධිපතිවරුන්ට සහ ඔවුන්ගේ පවුල්වලට හිමිවූ වරප්‍රසාද අහෝසි කිරීමයි.
අමාත්‍යාංශ විසින් ඔවුන්ගේ කැපවීම් සමාලෝචනය කර, යෝජිත සංශෝධන ජනාධිපති ලේකම් කාර්යාලයට දැනුම් දී ඇති බව වාර්තා විය. එහෙත්, මෙම අවසන් කරන ලද මිණුම් සලකුණු, මුල් චක්‍රලේඛය සමඟ ප්‍රසිද්ධියේ නිකුත් නොකළ ඇමුණුමක ප්‍රකාශයට පත් කර තිබුණි. සන්ඩේ ටයිම්ස් පුවත්පත විසින් RTI ඉල්ලීමක් මගින් මෙම රහස්‍ය ඇමුණුම ලබා ගැනීමත් සමඟ, සත්‍යය හෙළිදරව් විය.
අධිකරණ හා ජාතික ඒකාබද්ධතා අමාත්‍යාංශය යටතේ ඉදිරිපත් වූ යෝජනා අතර, 2022 විරෝධතාවයට අදාළව නොවිසඳුණු සහ නඩු පවරා නොමැති නඩු විසඳීම සහ නිසි ප්‍රොටෝකෝල සමඟ නීතිමය කටයුතු කඩිනම් කිරීම වැනි වැදගත් කරුණු ද විය. එහෙත්, වඩාත් ආන්දෝලනාත්මක කරුණ වූයේ විශ්‍රාමික ජනාධිපතිවරුන්ට සහ ඔවුන්ගේ පවුල්වලට ලබා දී ඇති විශ්‍රාම වැටුප් සහ විශේෂ වරප්‍රසාද අහෝසි කිරීම යන යෝජනාව පිළිගත් ලෙස සලකුණු කර තිබීමයි. එසේම, රට තුළ සහ ඉන් පිටත රැකියා සඳහා සංක්‍රමණය වන පුද්ගලයින්ගේ ඡන්ද අයිතිය ආරක්ෂා කිරීම සඳහා වූ කැපවීම ද ඉවත් කර තිබීම පුදුමයට කරුණකි.
මෙම කප්පාදු අතරින්, අදාළ අමාත්‍යාංශයේ ක්‍රියාකාරී සැලැස්මේ රඳවාගෙන ඇත්තේ විධායක ජනාධිපති ධුරය අහෝසි කිරීම සහ පාර්ලිමේන්තුව විසින් විධායක බලතල නොමැති ජනාධිපතිවරයෙකු පත් කිරීම සඳහා වන කැපවීම පමණි. මෙය, විධායක ජනාධිපති ධුරය අහෝසි කිරීම සම්බන්ධයෙන් රජයේ සැබෑ කැපවීම පිළිබඳව බරපතල ප්‍රශ්න මතු කරයි.
වාර්තාවන්ට අනුව, ජනාධිපති දිසානායක විසින් මෙම වසර මුලදී පත් කරන ලද කමිටුවක් විසින්, රජය විසින් මෙම වරප්‍රසාද කප්පාදු කිරීමට අදහස් කළහොත් ව්‍යවස්ථාමය බාධාවක් ඇති බව සොයාගෙන ඇත. උදාහරණයක් ලෙස, ව්‍යවස්ථාමය සංශෝධන නොමැතිව සමහර ප්‍රතිලාභ අහෝසි කළ නොහැකි බව සොයාගෙන තිබේ.
ආණ්ඩුක්‍රම ව්‍යවස්ථාවේ 36(2) වගන්තියේ සඳහන් වන්නේ, ජනාධිපති ධුරය භාරගත් පසු, එවැනි තනතුරක් දරන්නාට පාර්ලිමේන්තුව විසින් තීරණය කරනු ලබන වැටුප් සහ දීමනා සහ ඉන් පසුව විශ්‍රාම වැටුපක් ලැබීමට හිමිකම් ලැබෙනු ඇත. මෙම වගන්තිය සහ ඉන් පසුව ඇති ඕනෑම නීතියක් හෝ මෙම වගන්තියට අනුකූල නොවන එහි ඕනෑම විධිවිධානයක් පසුව ක්‍රියාත්මක නොවේ. තවද, 36(4) වගන්තියේ මෙසේ සඳහන් වේ, පාර්ලිමේන්තුව යෝජනාවක් මගින් ජනාධිපති ධුරය දරන්නන්ගේ වැටුප, දීමනා හෝ විශ්‍රාම වැටුප් අයිතිය වැඩි කළ හැකි නමුත් අඩු නොකළ යුතුය.
මෙම හෙළිදරව්ව, විශ්‍රාමික ජනාධිපතිවරුන්ගේ වරප්‍රසාද කප්පාදු කිරීම පිළිබඳව පොරොන්දු වූ රජයේ සත්‍ය අභිප්‍රායයන් පිළිබඳව බරපතල ප්‍රශ්න මතු කරයි. දූෂණය පිටුදැකීම සහ අරපිරිමැස්මෙන් කටයුතු කිරීම යන මැතිවරණ පොරොන්දු දූෂිත දේශපාලන ක්‍රමයේ තවත් මිරිඟුවක්ද යන්න පිළිබඳව ජනතාව තුළ සැකයක් මතුව ඇත. මෙම තත්ත්වය, ජනතාවගේ විරෝධය තවදුරටත් උත්සන්න කිරීමටත්, දූෂණ විරෝධී ව්‍යාපාරය යළි පණ ගැන්වීමටත් ඉඩ ඇත.
