කොළඹ මහ නගර සභාවේ නගරාධිපතිවරයා තෝරා ගැනීමේදී බස්නාහිර පළාත් පාලන කොමසාරිස් සාරංගිකා ජයසුන්දරගේ ක්‍රියා පටිපාටිය සම්බන්ධයෙන් මේ වන විට දැඩි කතාබහක් සහ නීතිමය ප්‍රශ්න කිරීම් මතුව තිබේ. සභිකයින්ගේ බහුතර කැමැත්ත විවෘත ඡන්දයෙන්ද, රහස් ඡන්දයෙන්ද යන්න තීරණය කිරීමේදී කොමසාරිස්වරිය අනුගමනය කළ ක්‍රමය පිළිබඳව සුනිල් කන්නන්ගර (කොළඹ, රත්නපුර සහ අම්පාර හිටපු මහ දිසාපති) සිය අදහස් දක්වමින් එය නීතියට පටහැනි බව පෙන්වා දෙයි.
කොළඹ මහ නගර සභාවේ නගරාධිපති තේරීමේදී මතුවූ ප්‍රධාන ගැටලුව වූයේ විවෘත ඡන්දයෙන්ද, රහස් ඡන්දයෙන්ද යන ක්‍රමවේදය තීරණය කිරීමයි. එක් පාර්ශවයක් රහස් ඡන්දයක් ඉල්ලා සිටියදී, අනෙක් පාර්ශවය විවෘත ඡන්දයක් ඉල්ලා සිටියේය.
කොමසාරිස්වරියගේ තීරණය සහ නීතිමය විග්‍රහය
මුලසුන දැරූ කොමසාරිස් සාරංගිකා ජයසුන්දර මෙම ගැටලුව තීරණය කිරීම සඳහා ඡන්ද පත්‍රිකාවක් මගින් සභිකයන්ගේ ඡන්දය ලබාගත යුතු බව දැනුම් දුන්නාය. ඇය කියා සිටියේ මෙය පනතට අනුව සිදුකළ යුතු බවයි. කෙසේ වෙතත්, සුනිල් කන්නන්ගර මහතා පෙන්වා දෙන්නේ පළාත් පාලන මැතිවරණ ආඥා පනතේ 66(ඈ)(6) වගන්තියේ සඳහන් වන්නේ සභාව විසින් යෝජනා සම්මතයෙන් නගරාධිපතිවරයා තෝරා ගැනීම විවෘත ඡන්දයෙන් හෝ රහස්‍ය ඡන්දයෙන් සිදු කළ යුතුදැයි නිශ්චය කළ යුතු බව මිස, ඡන්ද පත්‍රිකාවක් මගින් මේ සම්බන්ධයෙන් අදහස් විමසිය යුතු බවට කිසිදු විධිවිධානයක් නොමැති බවයි.
කොමසාරිස්වරිය රාජ්‍ය පරිපාලන අමාත්‍යාංශ ලේකම්වරයා නිකුත් කළ මාර්ගෝපදේශයක් ඉක්මවා පනත බලපැවැත්වෙන බව ප්‍රකාශ කළද, කන්නන්ගර මහතා අවධාරණය කරන්නේ පනතට පටහැනි දෙයක් මාර්ගෝපදේශයේ තිබුණහොත් පමණක් පනත බලපැවැත්වෙන බවයි. පනතේ හෝ මාර්ගෝපදේශයේ සඳහන් නොවන ඡන්ද පත්‍රිකා ක්‍රමයක් භාවිතා කිරීමට කොමසාරිස්වරිය තීරණය කළේ ඇයිද යන්න සැක සහිත බව ඔහු ප්‍රකාශ කරයි. විශේෂයෙන්ම, සභාවේ ඡන්ද සමාන වූ අවස්ථාවකදී පවා කුසපත් ඇදීමකින් තීරණය කළ යුතු බවත්, කොමසාරිස්වරියට තීරක ඡන්දයක් ලබා දීමට පළාත් පාලන ඡන්ද විමසීම් පනතෙන් බලයක් නොමැති බවත් ඔහු පෙන්වා දෙයි.
නිවැරදි ක්‍රියා පටිපාටිය කුමක් විය යුතුද?
සුනිල් කන්නන්ගරට අනුව, මෙම තත්වය තුළ කොමසාරිස්වරිය පළාත් පාලන මැතිවරණ ආඥා පනතේ යෝජනා සම්මතයක් මගින් තීරණය කිරීමේ ක්‍රමවේදය කෙරෙහි අවධානය යොමු කළ යුතුව තිබුණි. පළාත් පාලන මැතිවරණ ආඥා පනත යෝජනා සම්මතයක් සිදුකළ යුතු ආකාරය පිළිබඳව නිහඬ බැවින්, මහ නගර සභා රැස්වීමක් පැවැත්වෙන බැවින් මහ නගර සභා ආඥා පනත පරිශීලනය කළ යුතුව තිබුණි.
මහ නගර සභා ආඥා පනතේ 21 වගන්තියට අනුව, රැස්වීම්වල තීරණ රැස්වීමට පැමිණ සිටින සභිකයින්ගේ බහුතර කැමැත්ත අනුව ගත යුතුය. කෙසේ වෙතත්, බහුතර කැමැත්ත විමසිය යුතු ආකාරය එහි ද සඳහන් නොවේ. මේ නිසා, මහ නගර සභා රැස්වීම් කාර්ය පටිපාටිය පිළිබඳව මහ නගර සභා ආඥා පනතේ 272(1)(ෆ්) වගන්තිය යටතේ පනවා ඇති රෙගුලාසි අධ්‍යයනය කර, යෝජනා සම්මතයක ඡන්ද විමසිය යුතුව ඇති ආකාරය පිළිබඳව අවබෝධයක් ලබාගත යුතුව තිබූ බව කන්නන්ගර මහතා පවසයි. රහස්‍ය ඡන්දයකට යා යුතු නම්, අදාළ රෙගුලාසි ප්‍රකාරව ක්‍රියා කළ යුතුව තිබූ බවත්, පනතේ නොමැති ක්‍රමවේදයක් ක්‍රියාත්මක කිරීමට උත්සාහ කිරීමෙන් සිය තනතුරේ ගෞරවය හෑල්ලු කර නොගත යුතුව තිබූ බවත් ඔහු පෙන්වා දෙයි.
අවසාන වශයෙන්, හිටපු මහ දිසාපතිවරයා අවධාරණය කරන්නේ කොමසාරිස්වරිය සිය තනතුරේ වෘත්තීය ගෞරවයට අනුකූලව, නීත්‍යානුකූලව සහ වගකීමෙන් යුතුව ක්‍රියා කළ යුතුව තිබූ බවයි. මේ සම්බන්ධයෙන් කොළඹ නගරවාසී ඡන්දදායක මහජනතාව හමුවේ පැහැදිලි කිරීමක් කිරීමට ඇය බැඳී සිටින බවද ඔහු වැඩිදුරටත් සඳහන් කරයි.
