පසුගිය දා ඇඹිලිපිටිය අධිකරණයේ දී මිතුරෙකු වෙනුවෙන් ඇප තැන්පත් කිරීමට පැමිණි අසංක ඉඳුනිල් (46)ගේ සිද්ධිය සම්බන්ධයෙන් පුළුල් කතාබහක් නිර්මාණය වී තිබේ. අධිකරණය තුළදී දුරකථනය නාද වීම හේතුවෙන් පොලිස් නිලධාරීන් විසින් සිදු කරන ලද සෝදිසියක දී සාක්කුවේ තිබී බීඩි දෙකක් සහ ලයිටරයක් සොයා ගැනීමෙන් පසු, කඩාකප්පල්කාරී ක්‍රියාවක් සිදු කිරීමට පැමිණි බවට සැක කර අසංකව රක්ෂිත බන්ධනාගාරගත කිරීමට පොලීසිය අධිකරණයෙන් ඉල්ලා සිටියේය. ඒ අනුව රක්ෂිත බන්ධනාගාරගත කෙරුණු අසංක ඉඳුනිල් එහිදී සිදු වූ පහරදීමකින් මිය යාමෙන් පසු, දින දෙක තුනක් ඇතුළත ඔහු නිවසට පැමිණියේ මිනී පෙට්ටියකිනි.
මෙම සිදුවීමත් සමග, අධිකරණවල දී සැකකරුවන් රක්ෂිත බන්ධනාගාරගත කිරීම සම්බන්ධයෙන් සමාජය තුළ ප්‍රබල සංවාදයක් ඇති වී තිබේ. අපරාධ යුක්ති මූලධර්ම අනුව, රක්ෂිත බන්ධනාගාරගත කිරීම සිදු කළ යුත්තේ ඉතා සීමිත අවස්ථාවලදී පමණක් වුවත්, බොහෝ අවස්ථාවලදී පොලීසියේ ඉල්ලීම මත සැකකරුවන් එකපැහැර රිමාන්ඩ් කිරීමට අධිකරණ කටයුතු කරන බවට චෝදනා එල්ල වේ. අසංක ඉඳුනිල් මහතාගේ සිද්ධියත් සමඟ, අධිකරණ තීන්දු විවේචනය කිරීම සම්බන්ධයෙන් පවතින භීතිය ද ඉස්මතු වී තිබේ.
කෙසේ වෙතත්, මේ සම්බන්ධයෙන් ශ්‍රේෂ්ඨාධිකරණය විසින් ලබා දුන් වැදගත් තීන්දුවක් මෙම තත්ත්වය පිළිබඳ ධනාත්මක සංවාදයකට ඉඩ විවර කරයි. 2018 මැයි 06 වන දින අරලගංවිල ප්‍රදේශයේදී වන අලි ගැටලුවට විසඳුම් ඉල්ලා විරෝධතාවක නිරත වූ ගොවීන් දෙදෙනෙකු පොලීසිය විසින් අත්අඩංගුවට ගෙන රක්ෂිත බන්ධනාගාරගත කරන ලෙස පොළොන්නරුව මහේස්ත්‍රාත්වරයාගෙන් ඉල්ලා සිටියේය. පොලීසියේ ඉල්ලීමට අනුව මහේස්ත්‍රාත්වරයා විසින් ඔවුන්ව දිගින් දිගටම රක්ෂිත බන්ධනාගාරගත කරන ලදී.
තමන්ගේ මූලික අයිතිවාසිකම් කඩවූ බවට මෙම ගොවීන් දෙදෙනා ශ්‍රේෂ්ඨාධිකරණයට මූලික අයිතිවාසිකම් පෙත්සමක් ඉදිරිපත් කළ අතර, එහිදී ශ්‍රේෂ්ඨාධිකරණය විසින් ඉතා වැදගත් තීන්දුවක් ලබා දෙන ලදී. එම අත්අඩංගුවට ගැනීම මගින් ගොවීන් දෙදෙනාගේ මූලික අයිතිවාසිකම් කඩවී ඇති බවට තීන්දු කළ ශ්‍රේෂ්ඨාධිකරණය, අරලගංවිල හිටපු පොලිස් ස්ථානාධිපතිවරයාගේ පුද්ගලික මුදලින් එම ගොවීන් දෙදෙනාට රුපියල් 30,000 බැගින් ගෙවන ලෙස නියෝග කළේය.
මෙම තීන්දුවේ වඩාත්ම වැදගත් කොටස වූයේ ඇප ලබා දීම සම්බන්ධයෙන් ශ්‍රේෂ්ඨාධිකරණය දැක්වූ අදහසයි. එහි සඳහන් වූයේ:
- පොලීසිය ඉල්ලීමක් කළ පමණින් යමෙකු රක්ෂිත බන්ධනාගාරගත නොකළ යුතු බව.
- යමෙකු රක්ෂිත බන්ධනාගාරගත කළ යුත්තේ සීමිත අවස්ථාවලදී පමණක් බව සහ මහේස්ත්‍රාත්වරයෙකු අපරාධ යුක්ති මූලධර්මය අනුව කටයුතු කළ යුතු බව.
- පෙත්සම්කරුවන් වෙනුවෙන් නීතිඥවරුන් කළ ඇප ඉල්ලීම නොතකා, පොළොන්නරුව මහේස්ත්‍රාත්වරයා විසින් ඔවුන්ව දිගින් දිගටම රක්ෂිත බන්ධනාගාරගත කිරීම වෘත්තීය ගරුත්වයට පවා නොගැලපෙන බව.
මෙවැනි ක්‍රියා දිගින් දිගටම සිදු නොවීමට මහේස්ත්‍රාත්වරුන් දැනුවත් කිරීමට විනිසුරු පුහුණු ආයතන අධ්‍යක්ෂවරයාට ද තීන්දුව මගින් නියෝග කර තිබේ. නීතිඥ චතුර වෙත්තසිංහ සහ නුවන් බෝපගේ යන මහත්වරුන් මෙම පෙත්සම වෙනුවෙන් පෙනී සිට ඇත.
අසංක ඉඳුනිල් මහතාගේ අවාසනාවන්ත සිදුවීමත් සමග, මෙම ශ්‍රේෂ්ඨාධිකරණ තීන්දුව වැනි පූර්වාදර්ශයන් පිළිබඳව පුළුල් සංවාදයක් ඇති කිරීමේ අවශ්‍යතාවය තවදුරටත් ඉස්මතු වේ. අධිකරණ ක්‍රියාවලියේ විනිවිදභාවය සහ යුක්තිය ආරක්ෂා කිරීම සඳහා මෙවැනි තීන්දු පිළිබඳව සමාජය දැනුවත් කිරීම අතිශය වැදගත්ය.
