ශ්‍රීලංකන් ගුවන් සමාගමේ හිටපු සභාපති නිශාන්ත වික්‍රමසිංහට එරෙහිව පවතින නඩුව අද (ජූලි 01) කොළඹ මහේස්ත්‍රාත් අධිකරණයේදී කැඳවන ලදී. අල්ලස් හෝ දූෂණ චෝදනා විමර්ශන කොමිෂන් සභාව (CIABOC) විසින් ඔහු පසුගිය ජූනි 27 වන දින අත්අඩංගුවට ගෙන රක්ෂිත බන්ධනාගාරගත කර තිබුණි.

හිටපු ජනාධිපති මහින්ද රාජපක්ෂගේ භාර්යාව වන ශිරන්ති රාජපක්ෂගේ සහෝදර නිශාන්ත වික්‍රමසිංහට එරෙහිව ප්‍රධාන වශයෙන් මූල්‍යමය පාඩු සිදු කිරීම සම්බන්ධයෙන් චෝදනා කිහිපයක් එල්ල වී තිබේ. ඔහු ශ්‍රීලංකන් ගුවන් සමාගමේ මෙන්ම මිහින් ලංකා ගුවන් සමාගමේ ද සභාපති ධූරය දැරූ සමයේ සිදුවූ අක්‍රමිකතා සම්බන්ධයෙන් මෙම චෝදනා ඉදිරිපත් වී ඇත.

ප්‍රධාන චෝදනා තුනක් පහත පරිදිය:

• ගුවන් ගමනාන්තය වෙනස් කිරීමෙන් සිදුවූ පාඩුව: 2014 ජනවාරි 22 වන දින ක්වාලාලම්පූර් සිට කටුනායක දක්වා ධාවනය වීමට නියමිතව තිබූ UL319 දරණ ගුවන් යානයේ ගමනාන්තය වෙනස් කිරීම හේතුවෙන් රජයට ඇමරිකානු ඩොලර් 4,512ක මූල්‍ය පාඩුවක් සිදු කිරීම.
• මගීන් බැහැර කිරීමෙන් සිදුවූ පාඩුව: 2014 ජනවාරි 26 වන දින මාලදිවයිනෙන් ශ්‍රී ලංකාවට පැමිණ ප්‍රංශය බලා UL563 දරණ ගුවන් යානයෙන් පිටත්ව යාමට නියමිතව සිටි මගීන් 75 දෙනෙකු බැහැර කිරීම හේතුවෙන් රජයට ඇමරිකානු ඩොලර් 19,160ක මූල්‍ය පාඩුවක් සිදු කිරීම.
• රාජ්‍ය මුදල් අවභාවිතය: 2014 දෙසැම්බර් 19 වන දින කටුනායක 18 කණුව ක්‍රීඩාංගණයේ පැවති හිටපු ජනාධිපතිවරයාගේ මැතිවරණ ප්‍රචාරක කටයුතු වෙනුවෙන් රජයේ මුදල් රුපියල් 1,250,000ක් (මිලියන 1.25ක්) අවභාවිත කිරීම.

නිශාන්ත වික්‍රමසිංහගේ ධුර කාලය තුළ ගුවන් යානා මිලදී ගැනීම් සහ අනෙකුත් තීරණ සම්බන්ධයෙන් විශාල මූල්‍ය අක්‍රමිකතා සිදුවී ඇති බවට මීට පෙරද වාර්තා වී තිබුණි. “වැලිඅමුණ වාර්තාව” ඇතුළු විමර්ශන කිහිපයකින් මෙම කරුණු අනාවරණය වී තිබූ අතර, ඔහුගේ ක්‍රියාකලාපය සම්බන්ධයෙන් දැඩි විවේචන එල්ල වී ඇත. මෙම අත්අඩංගුවට ගැනීම, ශ්‍රීලංකන් ගුවන් සේවය මුහුණ දුන් මූල්‍ය අර්බුද සහ දූෂණ චෝදනා සම්බන්ධයෙන් කෙරෙන විමර්ශනවල වැදගත් ඉදිරි පියවරක් ලෙස සැලකේ.

“වැලිඅමුණ වාර්තාව” යනු ශ්‍රී ලංකන් ගුවන් සමාගමේ (SriLankan Airlines) සහ මිහින් ලංකා ගුවන් සමාගමේ (Mihin Lanka) හිටපු පාලන කාලය තුළ සිදුවූ බව කියන වංචා, දූෂණ සහ අක්‍රමිකතා සම්බන්ධයෙන් විමර්ශනය කිරීම සඳහා 2015 වසරේදී පත් කරන ලද පරීක්ෂණ මණ්ඩලයේ වාර්තාවයි.

වැලිඅමුණ වාර්තාව පිළිබඳ වැඩිදුර විස්තර

වාර්තාවේ පසුබිම සහ පත්කිරීම:

• 2015 වසරේ පෙබරවාරි මාසයේදී, එවකට වරාය, නාවික සහ ගුවන් සේවා අමාත්‍යවරයා ලෙස කටයුතු කළ අර්ජුන රණතුංග මහතා විසින් මෙම විමර්ශන මණ්ඩලය පත් කරන ලදී.
• ප්‍රමුඛ පෙළේ නීතිඥයෙකු හා දූෂණ විරෝධී ක්‍රියාකාරිකයෙකු වන ජේ. සී. වැලිඅමුණ මහතාගේ ප්‍රධානත්වයෙන් යුත් සිව් පුද්ගල කමිටුවක් ලෙස මෙය ක්‍රියාත්මක විය.
• 2006 වසරේ සිට 2014 වසර දක්වා ශ්‍රී ලංකන් ගුවන් සමාගමේ සිදුවූ අක්‍රමිකතා සොයා බැලීම මෙහි ප්‍රධාන අරමුණ විය.
• 2015 මාර්තු 31 වන දින අවසන් වැලිඅමුණ වාර්තාව එවකට අග්‍රාමාත්‍ය රනිල් වික්‍රමසිංහ වෙත භාර දෙන ලදී.

වාර්තාවේ ප්‍රධාන සොයාගැනීම් සහ චෝදනා:

වැලිඅමුණ වාර්තාවෙන් ශ්‍රී ලංකන් ගුවන් සමාගම තුළ සිදුවූ බවට චෝදනා කරන ලද පුළුල් පරාසයක අක්‍රමිකතා රැසක් අනාවරණය විය. ඒවායින් කිහිපයක් මෙසේය:

• ගුවන් යානා මිලදී ගැනීම්/බදු ගැනීම් වල දූෂණ: වඩා ලාභදායී සහ කාර්යක්ෂම ගුවන් යානා තිබියදී, ඩොලර් බිලියන 2.3ක් වටිනා නවතම ගුවන් යානා (විශේෂයෙන් එයාර්බස් යානා) මිලදී ගැනීමට/බදු ගැනීමට ගත් තීරණ අතිශය දූෂිත බව වාර්තාවේ සඳහන් විය. මෙම ගනුදෙනු මගින් විශාල මූල්‍ය පාඩු සිදුවී ඇති බව පෙන්වා දෙන ලදී.
• නුසුදුසු පත්වීම් සහ බලය අයුතු ලෙස භාවිතා කිරීම්: හිටපු සභාපති නිශාන්ත වික්‍රමසිංහ සහ ප්‍රධාන විධායක නිලධාරී කපිල චන්ද්‍රසේන ඇතුළු ඉහළ කළමනාකාරීත්වය විසින් නුසුදුසු පුද්ගලයින් බඳවා ගැනීම, විධිමත් පටිපාටි නොසලකා හැරීම සහ බලය අත්තනෝමතික ලෙස භාවිතා කිරීම් සම්බන්ධයෙන් චෝදනා ඉදිරිපත් විය.
• මූල්‍ය අලාභ සහ නාස්තිය: ගුවන් සේවාවට ඩොලර් මිලියන ගණනක පාඩු සිදුවී ඇති බවත්, රාජ්‍ය මුදල් අවභාවිත කර ඇති බවත්, බිලියන ගණනක අලාභයන් වාර්තාවී ඇති බවත් වාර්තාවෙන් අනාවරණය විය.
• ප්‍රසම්පාදන වංචා: ටෙන්ඩර් ලබා දීමේදී සහ භාණ්ඩ හා සේවා මිලදී ගැනීමේදී ප්‍රසම්පාදන නීති උල්ලංඝනය කරමින් වංචා සිදු වී ඇති බව වාර්තා විය. උදාහරණයක් ලෙස, ගුවන් යානා සිමියුලේටර් මිලදී ගැනීමේදී වෙළඳපොල මිල මෙන් දෙගුණයක් ගෙවා ඇති බව හෙළි විය.
• දේශපාලන මැදිහත්වීම්: ශ්‍රී ලංකන් ගුවන් සේවයේ කටයුතුවලට දේශපාලන බලපෑම් එල්ල වී ඇති බවත්, සේවකයින් දේශපාලන කටයුතු සඳහා යොදවා ඇති බවත්, ඒ සඳහා වැටුප් ගෙවීම් පවා සිදුවී ඇති බවත් වාර්තාව පෙන්වා දෙන ලදී. උදාහරණයක් ලෙස, හිටපු ජනාධිපති ලේකම්වරයාගේ ඉල්ලීමක් මත ගුවන් සේවිකාවක් දේශපාලන කටයුතු සඳහා යොදාගෙන රුපියල් ලක්ෂ 42කට අධික අතිරේක ගෙවීම් කර ඇති බව අනාවරණය විය.
• ආරක්ෂක කඩකිරීම්: ගුවන් සේවයේ ආරක්ෂක කටයුතු සම්බන්ධයෙන්ද බරපතල ගැටලු පවතින බව වාර්තාවේ සඳහන් විය.

වාර්තාවේ නිර්දේශ:

වැලිඅමුණ වාර්තාවේ ප්‍රධාන නිර්දේශයක් වූයේ මෙම අක්‍රමිකතාවලට සම්බන්ධ වූ නිලධාරීන්ට එරෙහිව අපරාධ නීතිය යටතේ නඩු පැවරීමට කටයුතු කිරීමයි. විශේෂයෙන්, නිශාන්ත වික්‍රමසිංහ සහ කපිල චන්ද්‍රසේන ඇතුළු ජ්‍යෙෂ්ඨ කළමනාකාරීත්වයට එරෙහිව නඩු පැවරිය යුතු බවට නිර්දේශ කර තිබුණි. එසේම, අයථා ලෙස ගෙවූ මුදල් ආපසු අයකර ගැනීමටත්, වරදකරුවන්ට විනය ක්‍රියාමාර්ග ගැනීමටත් වාර්තාව නිර්දේශ කළේය.

වාර්තාවෙන් පසු ක්‍රියාමාර්ග:

වැලිඅමුණ වාර්තාව භාර දීමෙන් පසු, එහි නිර්දේශ මත පදනම්ව ජනාධිපති කොමිෂන් සභා (PRECIFAC) ඇතුළු තවත් විමර්ශන කිහිපයක් ආරම්භ විය. නිශාන්ත වික්‍රමසිංහට එරෙහිව දැනට පවතින නඩුවද මෙම වාර්තාවේ සොයාගැනීම්වල ප්‍රතිඵලයක් ලෙස ඉදිරිපත් වූ එකකි. කෙසේ වෙතත්, වාර්තාවේ සියලු නිර්දේශ පූර්ණ වශයෙන් ක්‍රියාත්මක වී නොමැති බවටද චෝදනා ඇත.

වැලිඅමුණ වාර්තාව ශ්‍රී ලංකාවේ රාජ්‍ය ආයතනවල සිදුවූ දූෂණ සහ අක්‍රමිකතා සම්බන්ධයෙන් විශාල මහජන අවධානයක් යොමු කිරීමට සමත් වූ අතර, එය ශ්‍රී ලංකන් ගුවන් සේවයේ ඉතිහාසයේ වැදගත් සන්ධිස්ථානයක් ලෙස සැලකේ.

නඩුවේ ඉදිරි කටයුතු පිළිබඳව වැඩිදුර තොරතුරු අධිකරණයේදී අනාවරණය වනු ඇත.

ඉන්ධන මිල ඉහළ යාම හේතුවෙන් අද (ජූලි 1) සිට ක්‍රියාත්මක වීමට නියමිතව තිබූ 2.5%ක බස් ගාස්තු අඩු කිරීම අත්හිටුවා ඇති බව ජාතික ගමනාගමන කොමිෂන් සභාව (NTC) පවසයි.

මෙම තීරණය ගෙන ඇත්තේ ඊයේ රාත්‍රියේ ලංකා ඛනිජ තෙල් නීතිගත සංස්ථාව (CPC) ඉන්ධන මිල ඉහළ නැංවීමත් සමඟය. ඒ අනුව, ඔටෝ ඩීසල් මිල රුපියල් 15කින් ඉහළ දමා ඇත.

ජාතික ගමනාගමන කොමිෂන් සභාව නිවේදනයක් නිකුත් කරමින් කියා සිටියේ කලින් නිවේදනය කරන ලද ගාස්තු සංශෝධනය සැලසුම් කළ පරිදි ක්‍රියාත්මක නොකරන බවත්, ඉන්ධන මිල වෙනස්වීම්වල බලපෑම සමාලෝචනය කිරීමෙන් පසු සංශෝධිත ගාස්තු ව්‍යුහයක් අද දින පසුව ප්‍රකාශයට පත් කරන බවත්ය.

වසර 08ක් පුරා හිරු TV ප්‍රවෘත්ති අංශයේ සේවය කළ ජ්‍යෙෂ්ඨ මාධ්‍යවේදී නිරෝෂ් මෛත්‍රී මහතා අනීතික ලෙස සේවයෙන් පහකිරීම සම්බන්ධයෙන් Asia Broadcasting Corporation (Pvt) Ltd ආයතනයට එරෙහිව පවරා තිබූ නඩුවෙන් එම ආයතනය පරාජයට පත්විය.

අධිකරණය විසින් ලබාදුන් තීන්දුව අනුව, නිරෝෂ් මෛත්‍රී සේවයෙන් පහකිරීමේදී ආයතනය විසින් එල්ල කරන ලද කිසිදු චෝදනාවක් සාක්ෂි සහිතව ඔප්පු කිරීමට ඔවුන් අසමත් වී ඇත. තවද, ආයතනයේ පාලනාධිකාරිය විසින් කිසිදු පදනමකින් තොරව, හිතළුවක් ලෙස මෙම චෝදනා නගා ඇති බවට අධිකරණය විසින් තීරණය කර තිබේ.

මෙම අසාධාරණය වෙනුවෙන්, වගඋත්තරකාර Asia Broadcasting Corporation සමාගම විසින් නිරෝෂ් මෛත්‍රීට රුපියල් ලක්ෂ 135ක විශාල වන්දි මුදලක් ගෙවිය යුතු බවට අධිකරණය නියෝග කළේය. විනිසුරුවරයා සඳහන් කළේ, එළඹෙන අගෝස්තු මස 02 වැනිදා දක්වා අභියාචනා කිරීමට වගඋත්තරකාර පාර්ශවයට කාලය හිමිවන අතර, එතෙක් අදාළ වන්දි මුදල අධිකරණයේ තැන්පත් කළ යුතු බවයි.

ලංකා ඛනිජ තෙල් නීතිගත සංස්ථාව විසින් අද (ජූනි 30) මධ්‍යම රාත්‍රියේ සිට ක්‍රියාත්මක වන පරිදි ඉන්ධන මිල යළිත් සංශෝධනය කිරීම, දැනටමත් දරුණු ආර්ථික පීඩනයකින් පෙළෙන ශ්‍රී ලාංකේය ජනතාව මත තවත් දරාගත නොහැකි බරක් පැටවීමකි. කිසිදු සහනයක් නොමැතිව දිගින් දිගටම මිල ඉහළ දැමීම, රජයේ ආර්ථික කළමනාකරණයේ ඇති අකාර්යක්ෂමතාව සහ දුරදක්නා නුවණ නොමැතිකම මනාව පෙන්නුම් කරයි.

මෙම මිල වැඩිවීම් අනුව, ලංකා සුදු ඩීසල් ලීටරයක මිල රුපියල් 15කින් ඉහළ ගොස් රුපියල් 289ක් වන අතර, ඔක්ටේන් 92 පෙට්‍රල් ලීටරයක මිල රුපියල් 12කින් ඉහළ ගොස් රුපියල් 305ක් දක්වා ඉහළ ගොස් ඇත. එපමණක් නොව, ලංකා භූමිතෙල් ලීටරයක්ද රුපියල් 7කින් ඉහළ දමා ඇති අතර එහි නව මිල රුපියල් 185කි. රටේ අති බහුතරයක් වන සාමාන්‍ය ජනතාව දෛනිකව භාවිතා කරන ප්‍රධාන ඉන්ධන වර්ග තුනේම මිල ඉහළ දැමීම, ඔවුන්ගේ දෛනික ජීවනෝපායන්ට සහ මූලික අවශ්‍යතාවලට සෘජුවම බලපානු ඇත.

මෙම මිල වැඩිවීම්වල සෘජු ප්‍රතිවිපාක ලෙස, ප්‍රවාහන ගාස්තු ඉහළ යාම, ආහාර ද්‍රව්‍ය ඇතුළු අත්‍යවශ්‍ය භාණ්ඩවල මිල ඉහළ යාම සහ සමස්ත උද්ධමනය තවදුරටත් ඉහළ යාම නොවැලැක්විය හැකිය. කෘෂිකර්මාන්තයට සහ ධීවර කර්මාන්තයට භූමිතෙල් සහ ඩීසල් අත්‍යවශ්‍ය වන බැවින්, මෙම මිල වැඩිවීම් නිෂ්පාදන වියදම් ඉහළ නංවා, අවසානයේදී එම භාණ්ඩවල මිලද ඉහළ යෑමට හේතු වනු ඇත.

රජය සහ අදාළ බලධාරීන්, ජාත්‍යන්තර වෙළඳපොළේ මිල උච්චාවචනයන් පෙන්වා දෙමින් මෙම මිල වැඩිවීම් සාධාරණීකරණය කළද, රට තුළ පවතින ආර්ථික අර්බුදයේ බර ජනතාව මත පැටවීම කිසිසේත්ම පිළිගත නොහැක. ආර්ථික ස්ථායීතාවයක් ඇති කිරීමට හෝ ජනතාවට සහන සැලසීමට කිසිදු දිගුකාලීන විසඳුමක් ඉදිරිපත් නොකර, කෙටි කාලීන පැච් වැඩසටහන් මගින් තවදුරටත් ජනතාව අපහසුතාවයට පත් කිරීමෙන් සිදුවන්නේ ඔවුන්ගේ ඉවසීම සීමාවට පැමිණවීම පමණි.

ඔක්ටේන් 95 පෙට්‍රල් සහ ලංකා සුපර් ඩීසල් මිල නොවෙනස්ව තැබීම, සමාජයේ ඉහළ ස්ථරවලට පමණක් සහනයක් සැලසීමක් ලෙස දැකිය හැකි අතර, එය සාමාන්‍ය ජනතාව මුහුණ දෙන සැබෑ ගැටලු විසඳීමට කිසිදු දායකත්වයක් නොදක්වයි.

මෙවැනි තීරණ මගින් රටේ ආර්ථිකය කිසිදා ස්ථාවර මාවතකට ගෙන යා නොහැකි අතර, එය ජනතාව අතර දැඩි කලකිරීමක් සහ විරෝධයක් ඇති කිරීමට හේතු වනු ඇත. රජය වහාම ජනතාවගේ සැබෑ දුෂ්කරතා තේරුම් ගෙන, ඔවුන්ට සහන සැලසීම සඳහා විකල්ප විසඳුම් සෙවිය යුතු කාලය එළඹ ඇත.

එමෙන්ම ජනතා විමුක්ති පෙරමුණ විපක්ෂයේ සිටින විට ඉන්ධන මිල ඉහළ දැමීමට සහ ඉන්ධන මිල සූත්‍රය ක්‍රියාත්මක කිරීමට දැඩි ලෙස විරෝධය දැක්වීය. ඔවුන්ගේ ප්‍රධාන තර්ක සහ ක්‍රියාමාර්ග කිහිපයක් පහත දැක්වේ:

• මිල සූත්‍රයේ විනිවිදභාවය නොමැතිකම: JVP නායක අනුර කුමාර දිසානායක ඇතුළු ඔවුන්ගේ මන්ත්‍රීවරුන්, ඉන්ධන මිල සූත්‍රය රහසිගත එකක් බවත්, එහි ගණනය කිරීම් විනිවිදභාවයකින් තොර බවත් පාර්ලිමේන්තුවේදී මෙන්ම මාධ්‍ය හමුවලදීද දිගින් දිගටම චෝදනා කළහ. මෙම සූත්‍රය මහජනතාවට හෙළි කරන ලෙස ඔවුන් ඉල්ලා සිටියේය.
• මිල සූත්‍රයට සමාන්තරව ආදායම් සූත්‍රයක්: ඉන්ධන මිල සූත්‍රයක් මගින් මිල ගණන් ඉහළ නංවන්නේ නම්, ජනතාවගේ ආදායම ඉහළ නැංවීම සඳහාද සමාන්තර සූත්‍රයක් හඳුන්වා දිය යුතු බවට JVP පෙන්වා දුන්නේය. සෑම මාස දෙකකට වරක් ඉන්ධන මිල ඉහළ නංවන්නේ නම්, රජය විසින් සෑම මාස දෙකකට වරක්ම රාජ්‍ය හා පෞද්ගලික අංශයේ සේවක වැටුප්ද ඉහළ නැංවීමට සූත්‍රයක් ඉදිරිපත් කළ යුතු බව ඔවුන්ගේ තර්කය විය.
• ජනතාව මත බර පැටවීම: ඉන්ධන මිල ඉහළ දැමීමෙන් සමස්ත ජනතාවම දැඩි පීඩාවට පත්වන බවත්, ජීවන වියදම ඉහළ යන බවත් JVP නිරන්තරයෙන් අවධාරණය කළේය. විශේෂයෙන් කොරෝනා වසංගතය වැනි අවස්ථාවලදී ඉන්ධන මිල ඉහළ දැමීම ජනතාව “කබලෙන් ලිපට ඇද දැමීමක්” බවට ඔවුන් චෝදනා කළහ.
• විරෝධතා සහ උද්ඝෝෂණ: ඉන්ධන මිල වැඩි කිරීමට එරෙහිව ජනතා විමුක්ති පෙරමුණ රට පුරා විරෝධතා රැසක් සංවිධානය කළේය. “වැඩි කළ තෙල් මිල පහත දමනු, ජනතාවට කඩිනම් සහන සලසනු, අත්‍යවශ්‍ය භාණ්ඩ මිල වහාම අඩු කරනු” වැනි තේමා යටතේ විවිධ දිස්ත්‍රික්කවල උද්ඝෝෂණ පැවැත්වුණි. ජනතාව පාරට බැසිය යුතු බවත්, එවිට පමණක් රජයට ජනතා පීඩනය වැටහෙනු ඇති බවත් JVP මන්ත්‍රීවරුන් ප්‍රකාශ කළහ.
• මිල ස්ථායිකරණ අරමුදල: පෙර රජයන් විසින් පිහිටුවා තිබූ “ඉන්ධන මිල ස්ථායිකරණ අරමුදල” ජනතාවට සහන සැලසීමට භාවිතා නොකරන්නේ මන්දැයි JVP ප්‍රශ්න කළේය.

ජනතා විමුක්ති පෙරමුණ ආණ්ඩු බලයේ සිටියදී: වත්මන් තත්ත්වය

2024 ජනාධිපතිවරණයෙන් ජයග්‍රහණය කර අනුර කුමාර දිසානායක ජනාධිපති වීමත් සමඟ, ජනතා විමුක්ති පෙරමුණ වත්මන් ආණ්ඩුවේ ප්‍රධාන කොටස්කරුවෙකු බවට පත්ව ඇත. ආණ්ඩුවේ කොටසක් වීමෙන් පසු ඉන්ධන මිල සම්බන්ධයෙන් ඔවුන්ගේ ස්ථාවරයේ සැලකිය යුතු වෙනසක් දක්නට ලැබේ:

• මිල සූත්‍රය අනුගමනය කිරීම: විපක්ෂයේ සිටියදී දැඩිව විවේචනය කළ ඉන්ධන මිල සූත්‍රයම වත්මන් රජය විසින් අනුගමනය කිරීමට සිදුව ඇති බව කැබිනට් ප්‍රකාශක විජිත හේරත් සඳහන් කර ඇත. පෙර පැවති ගිවිසුම් හේතුවෙන් මෙම සූත්‍රය සමඟ ඉදිරියට යාමට සිදුව ඇති බව ඔවුන් ප්‍රකාශ කරයි. මෙය විපක්ෂයේ සිටියදී දැරූ ස්ථාවරයට පටහැනි බව පැහැදිලිය.
• මිල අඩු කිරීම් වල සීමාවන්: බලයට පත් වූ පසු ඔක්තෝබර් මාසයේදී පෙට්‍රල් සහ ඩීසල් මිල සුළු වශයෙන් අඩු කිරීමට රජයට හැකි විය. කෙසේ වෙතත්, මෙය JVP විපක්ෂයේ සිටියදී ප්‍රකාශ කළ පරිදි ඉන්ධන මිල තුනෙන් එකකින් පමණ අඩු කළ හැකි බවට වූ මතයට වඩා බෙහෙවින් අඩු අගයකි.
• විනිවිදභාවය පිළිබඳ අභියෝග: ඉන්ධන මිල සූත්‍රයේ විනිවිදභාවය පිළිබඳව විපක්ෂයේ සිටියදී නැඟූ ප්‍රශ්නවලට, ආණ්ඩුවක් ලෙස පැමිණි පසු තවමත් පැහැදිලි පිළිතුරක් හෝ ක්‍රියාමාර්ගයක් ලබා දී නොමැත. මිල සූත්‍රයේ ගණනය කිරීම් මහජනයාට විවෘත කිරීමේ පොරොන්දුව තවමත් ඉටු වී නොමැත.
• ජනතාවගේ අපේක්ෂා: ජනතාවට සහන ලබා දීමේ දැඩි පොරොන්දු සමඟ බලයට පත් වූ බැවින්, වත්මන් රජයෙන් ඉන්ධන මිල සම්බන්ධයෙන් වඩාත් සහනශීලී ප්‍රතිපත්තියක් ජනතාව අපේක්ෂා කරයි. එහෙත්, ජාත්‍යන්තර වෙළඳපොළේ මිල උච්චාවචනයන් සහ ආර්ථික අර්බුදය හමුවේ, එම අපේක්ෂා ඉටු කිරීම අභියෝගයක් බව පෙනේ.
• සන්දර්භයෙහි වෙනස: ආණ්ඩු බලයේ සිටින විට, රටේ සමස්ත ආර්ථික තත්ත්වය, ජාත්‍යන්තර ගිවිසුම්, රාජ්‍ය ආදායම් සහ වියදම් වැනි පුළුල් පරාසයක සාධක සලකා බැලීමට සිදුවේ. විපක්ෂයේ සිටියදී මෙම සාධක එතරම් සෘජුව බලපාන්නේ නැත.

ශ්‍රී ලංකා රේගුව විසින් මේ වසර මුල දී ආන්දෝලනාත්මක ලෙස බහාලුම් 323ක් නිදහස් කිරීම සම්බන්ධ වාර්තාවේ විවිධ අක්‍රමිකතා හඳුනාගෙන ඇති බව විපක්ෂ පාර්ලිමේන්තු මන්ත්‍රී මුජිබුර් රහුමාන් චෝදනා කරයි.

පාර්ලිමේන්තුවේදී අදහස් දක්වමින් රහුමාන් කියා සිටියේ, රේගුවේ සහ වරාය පහසුකම්වල තදබදය ලිහිල් කිරීම සඳහා බහාලුම් නිදහස් කළ බවට විමර්ශන වාර්තාවේ සඳහන් වන බවයි. කෙසේ වෙතත්, මෙම ක්‍රියාව ස්ථාපිත රේගු ප්‍රතිපත්තියෙන් පැහැදිලි අපගමනයක් පෙන්නුම් කරන බව වාර්තාවේ සඳහන් වන බව ඔහු පැවසීය.

“මෙම වාර්තාවට අනුව 2025 ජනවාරි 18 වන දින නිදහස් කරන ලද සත්‍ය බහාලුම් සංඛ්‍යාව 309ක් වුවත්, බහාලුම් 323ක් නිදහස් කළ බවට කියැවුණා,”

මෙම සිද්ධිය සම්බන්ධයෙන් පත් කරන ලද තිදෙනෙකුගෙන් යුත් කමිටුව අධීක්ෂණය කිරීමට පත් කළ අතිරේක රේගු අධ්‍යක්ෂ ජනරාල් සීවලී අරුක්ගොඩගේ ප්‍රකාශයක් ද වාර්තාවට ඇතුළත් වී ඇත. ඔහු කමිටු සාමාජිකයෙකු ලෙස මෙන්ම අධීක්ෂණ නිලධාරියෙකු ලෙස ද දෙවර්ගයේම ක්‍රියා කර ඇති අතර, පරීක්ෂණයේදී එක් කමිටු සාමාජිකයෙකු පමණක් සිටි බව රහුමාන් මහතා පැවසීය.

“රේගු අධ්‍යක්ෂ ජනරාල්වරයා රතු බහාලුම් පරීක්ෂා කිරීමෙන් පසු නිදහස් කිරීම සඳහා මෙම කමිටුව පත් කර තිබුණි,” ඔහු කියා සිටියේය.

රේගු අවදානම් කළමනාකරණ ප්‍රතිපත්තියට අනුව රතු ලේබල් බහාලුම් පරිලෝකනය කර භෞතිකව පරීක්ෂා කළ යුතු බවත්, කහ ලේබල් බහාලුම් පරිලෝකනය කර සාම්පල පරීක්ෂාවට ලක් කළ යුතු බවත්, කොළ ලේබල් බහාලුම් ලේඛන පරීක්ෂා කිරීම් පමණක් සිදු කළ යුතු බවත් රහුමාන් මහතා පැවසීය.

“මෙම කමිටුවට අවසර දී තිබුණේ රතු ලේබල් බහාලුම් පමණක් නිදහස් කිරීමටයි, කහ ඒවාට නොවේ,” ඔහු කියා සිටියේය. “නමුත් මොකද වුණේ? පරිලෝකනය කර සාම්පල ලබා ගත යුතු කහ බහාලුම් 158ක් කමිටුව විසින් නිදහස් කර තිබෙනවා. මේ අතර, රතු ලේබල් බහාලුම් 151කින් බහාලුම් 37ක් පරිලෝකනය කිරීමකින් තොරව නිදහස් කර තිබෙනවා. මෙතැන තමයි සැකය මතුවන්නේ. මේ සැකය අසාධාරණයි කියන්න පුළුවන්ද?” ඔහු ප්‍රශ්න කළේය.

පෙබරවාරි මාසයේදී, භාණ්ඩාගාර නියෝජ්‍ය ලේකම් ඒ.කේ. සෙනෙවිරත්න මහතාගේ ප්‍රධානත්වයෙන් යුත් වෙනම කමිටුවක්, නිසි රේගු පරීක්ෂාවකින් තොරව බහාලුම් නිදහස් කිරීම සම්බන්ධයෙන් විමර්ශනය කිරීම සඳහා මුදල් අමාත්‍යාංශය විසින් පත් කර තිබුණි.

යාපනය, චෙම්මණි සමූහ මිනීවළ කැණීම් සම්බන්ධයෙන් බරපතළ කනස්සල්ල පළ කරන බව පාර්ලිමේන්තු මන්ත්‍රී ශානක්‍යන් රාසමාණික්කම් ප්‍රකාශ කරයි. එම ක්‍රියාවලියේ විනිවිදභාවය සහ ආරක්ෂාව පිළිබඳ බැරෑරුම් ප්‍රශ්න මතු කරමින් ඔහු අද (ජුනි 30) නිවේදනයක් නිකුත් කර තිබේ.

රාසමානික්කම් පෙන්වා දෙන්නේ, මේ වන විට සිරුරු 33ක් ගොඩගෙන ඇතත්, එම දේහයන්ගේ ආරක්ෂාව සහ කටයුතුවල අඛණ්ඩතාව සහතික කිරීම සඳහා ප්‍රමාණවත් පහසුකම් එම ස්ථානයේ නොමැති බව ය.

මුලතිව්හි කොක්කුතොඩුවායි භූමියේ මෙන් නොව, වැසි සහ ජල ගැලීම්වලින් සොහොන් ආරක්ෂා කිරීම සඳහා ආරක්ෂිත ව්‍යුහයන් ඉදිකර තිබූ නමුත්, චෙම්මණිහි ඇත්තේ අවම ආවරණයක් සපයන මූලික නවාතැනක් පමණක් බව ඔහු පෙන්වා දුන්නේය.

අදාළ ස්ථානයට මාධ්‍ය ප්‍රවේශය සීමා කිරීමද ඔහු විවේචනය කළේය.

“අතුරුදන් වූවන් පිළිබඳ කාර්යාලය (OMP) මාධ්‍යවේදීන්ට දිනකට දෙවරක් ස්ථානයට ප්‍රවේශ විය හැකි බව ප්‍රකාශ කළ ද, දැනට ඔවුන්ට අවසර ලබා දෙන්නේ දිනපතා ප.ව. 4:30ට මිනිත්තු පහක කාලයක් පමණයි” යයි රාසමාණික්කම් පැවසුවේ, මාධ්‍යයට දිනකට තුන් වරක් ප්‍රවේශය තිබූ කොක්කුතොඩුවායි හා මෙම තත්ත්වය සසඳමිනි. “මාධ්‍යවේදීන්ගේ සංඛ්‍යාව වැඩිවීමත් සමඟ නිසි වාර්තාකරණය සඳහා වැඩි කාලයක් අවශ්‍ය වෙනවා”

වර්තමානයේ පොලිසිය සහ දේශීය සුසාන භූමි සේවකයින් විසින් සිදු කරනු ලබන එම ස්ථානයේ ආරක්ෂක විධිවිධාන පිළිබඳ ව ද මන්ත්‍රීවරයා ප්‍රශ්න කළේය.

“මෙම ආරක්ෂක මට්ටම ප්‍රමාණවත් නොවන අතර පරීක්ෂණය කෙරෙහි මහජන විශ්වාසය බිඳ වීමට හේතු වෙන්න පුළුවන්” ඔහු පැවසීය.

චෙම්මණි ප්‍රදේශයේ ප්‍රවේශවීමේ හැකියාව නිසා නිරීක්ෂණ අවශ්‍යතාව අඩු වන බව නිලධාරීන් ප්‍රකාශ කළ ද, එම ස්ථානයේ CCTV කැමරා නොමැති බැවින් විනිවිදභාවය පිළිබඳ ගැටළු මතුවන බව ද හෙතෙම සඳහන් කළේ ය.

දාවූඩි බෝරා ප්‍රජාවේ ආගමික සමුළුවක් රූගත කිරීම හේතුවෙන් අත්අඩංගුවට ගත් 27 හැවිරිදි මොහොමඩ් ෂෆ්රූල් හෙවත් “පොඩි සහරාන්” නිදහස් කිරීමට කොළඹ අතිරේක මහේස්ත්‍රාත් පසන් අමරසේන විසින් අද (ජුනි 30) නියෝග කර තිබේ.

බම්බලපිටිය පොලිසිය විසින් අත්අඩංගුවට ගෙන අපරාධ පරීක්ෂණ දෙපාර්තමේන්තුව (CID) විසින් ප්‍රශ්න කිරීම් සඳහා රඳවාගෙන සිටි මොහොමඩ් ෂෆ්රූල් පසුව ත්‍රස්තවාදී විමර්ශන කොට්ඨාසය (TID) වෙත භාර දී ඇති අතර, ඔවුන් විසින් ඔහු අධිකරණයට ඉදිරිපත් කර ඇත.

සැකකරු සම්බන්ධයෙන් CID සිදු කළ ප්‍රශ්න කිරීම්වලින් කිසිදු ත්‍රස්තවාදී හෝ අන්තවාදී ක්‍රියාකාරකමක් අනාවරණය නොවූ බව TID නිලධාරීන් අධිකරණයට දැනුම් දී ඇති අතර, ඉන් අනතුරුව අධිකරණය විසින් ඔහු නිදහස් කිරීමට නියෝග කර තිබේ.

2019 පාස්කු ඉරිදා ප්‍රහාරයට සම්බන්ධයෙන් මීට පෙර අත්අඩංගුවට ගෙන සිටි “පොඩි සහරාන්”, පසුගිය සිකුරාදා (ජුනි 27) බෝරා පල්ලිය අසල ආගමික උත්සවයක් අතරතුර වීඩියෝ දර්ශන පටිගත කරමින් සිටියදී බම්බලපිටිය පොලිසිය විසින් අත්අඩංගුවට ගෙන තිබුණි.

රජයේ පුවත්පතක් වන “දිනමිණ” පුවත්පතට අනුව, ඔහු සිය ජංගම දුරකථනයෙන් පල්ලිය අවට ප්‍රදේශය සහ ඒ ආසන්නයේ ඇති දුම්රිය ස්ථානය රූගත කරමින් සිට ඇති අතර, එය රාජකාරියේ නියුතු නිලධාරීන් අතර සැකයක් ඇති කර තිබේ.

කර්මාන්ත හා ව්‍යවසායකත්ව සංවර්ධන අමාත්‍ය සුනිල් හඳුන්නෙත්ති අද (ජූනි 30) පාර්ලිමේන්තුවේදී ප්‍රකාශ කළේ, චීනයේ පැවති ලෝක ආර්ථික සමුළුවේදී තමන් කළ කතාව ඇතැමුන් තම අභිමතය පරිදි විකෘති කර ඇති බවයි.

අමාත්‍යවරයා පාර්ලිමේන්තුව අමතමින් කියා සිටියේ, තමන් එහිදී පෙන්වා දුන්නේ ශ්‍රී ලංකාවේ ආර්ථිකය දියුණු කිරීමට ඇති විභවය සහ සම්පත් පිළිබඳ පමණක් බවයි.

“මඩකලපුවේ ගුවන් තොටුපළක් තියෙනවා, ඒත් ඒක පාවිච්චි වෙන්නේ නැහැ. අපි ඒක සංවර්ධනය කරන්න ඕන. මේ වෙලාවේ උතුරු සහ නැගෙනහිර පළාත්වල සංචාරක සහ කර්මාන්ත ක්ෂේත්‍රවල විශාල විභවයක් තියෙනවා. ආර්ථිකය හා නීතිය බිඳ වැටිලා නම් මේ විභවය ඇති වෙන්නේ නැහැ,” අමාත්‍යවරයා පැවසීය.

ආණ්ඩුව මේ වන විට මුහුණ දෙන අභියෝග කිහිපයක් ද අමාත්‍යවරයා පෙන්වා දුන්නේය. “අපේ උගත් පුරවැසියන් සහ දක්ෂ තරුණයින් විදේශගත වෙනවා, මේක බොහෝ ආසියානු රටවල් මුහුණ දෙන අර්බුදයක්. ශ්‍රී ලංකාවට යුරෝපයෙන් මත්ද්‍රව්‍යත් ගලාගෙන එනවා,” අමාත්‍යවරයා පැවසූ අතර, සංචාරක කර්මාන්තය දියුණු කරන අතරතුර පවතින මත්ද්‍රව්‍ය ජාවාරම් ඉවසිය නොහැකි බවද අවධාරණය කළේය.

අඛණ්ඩව බලයට පත්වූ ආණ්ඩු ශ්‍රී ලංකාවට සංවර්ධනය සඳහා ඇති විභවය හඳුනා ගැනීමට අපොහොසත් වූ බව අමාත්‍ය හඳුන්නෙත්ති සඳහන් කළේය. තම ආණ්ඩුව මේ වන විට සෑම ක්ෂේත්‍රයකම ඇති විභවය හඳුනාගෙන සංවර්ධන ඉලක්ක කරා කටයුතු කරමින් සිටින බව ඔහු පැවසීය.

“මේක තමයි මම ලෝක ආර්ථික සමුළුවේදී කිව්වේ. ඒත් මගේ කතාව සමාජ මාධ්‍යවල සමහරු විකෘති කරලා තියෙනවා,” අමාත්‍යවරයා වැඩිදුරටත් කියා සිටියේය.

පෙරේදා (29) දින මහවිලච්චිය පොලිස් වසමේ පෙමඩුව ප්‍රදේශයේදී විල්පත්තුව සිවිල් ආරක්ෂක දෙපාර්තමේන්තු කඳවුරට අනුයුක්තව සේවය කළ සිවිල් ආරක්ෂක කොස්තාපල්වරයෙකු වන ඩි. එම්. අනුර කුමාර දිසානායක (47) වන අලියෙකුගේ පහර දීමකින් මිය ගොස් තිබේ.

මියගිය පුද්ගලයා සෙනසුරාදා රාත්‍රියේ සිය හේන් වගාවට ගොස් ඇත්තේ වන සතුන්ගෙන් සිය වට්ටක්කා වගාව ආරක්ෂා කර ගැනීමටයි. ඔහුගේ බිරිඳ ප්‍රකාශ කර ඇත්තේ ඔහු සුපුරුදු පරිදි නිවසට නොපැමිණි බවත්, ඒ නිසා ඇය පසුදා උදෑසන ඔහුව සෙවීමට ගිය බවත්ය.

ඇය ඔහුගේ ජීවිතක්ෂයට පත්ව තිබූ සිරුර හේන තුළ තිබී සොයාගෙන ඇත. පරීක්ෂණවලින් හෙළි වී ඇත්තේ කොස්තාපල්වරයා හේන තුළ වැඩ කරමින් සිටියදී වන අලියෙකුගේ ප්‍රහාරයට ලක්ව ඇති බවයි.

මහවිලච්චිය පොලීසිය සිද්ධිය සම්බන්ධයෙන් වැඩිදුර පරීක්ෂණ පවත්වයි.

ජාතික ජන බලවේගය (NPP) නියෝජනය කරන නෝර්වුඩ් ප්‍රාදේශීය සභාවේ සාමාජිකයින් හය දෙනාම ස්වාධීන සාමාජිකයින් ලෙස කටයුතු කිරීමට තීරණය කර ඇති බව නිවේදනය කර තිබේ. නව සභාපති ජෝන් ෆ්‍රැන්සිස් ඇලන් සිය ධූරයෙන් ඉල්ලා අස්විය යුතු බවට පක්ෂය කළ ඉල්ලීමට විරෝධය පළ කරමින් මෙම තීරණය ගෙන ඇත.

ජෝන් ඇලන් සභාපතිවරයා ලෙස තේරී පත් වූයේ දෙමළ ප්‍රගතිශීලී සන්ධානයේ (Tamil Progressive Alliance) සාමාජිකයින් පස් දෙනෙකුගේ සහයෝගය ඇතිව, ඡන්ද 12ක් ලබා ගනිමිනි. ඔහුගේ ප්‍රතිවාදියා වූ ලංකා කම්කරු කොංග්‍රසයේ (CWC) කනපති කුලන්දවේල් රවීට ලැබී ඇත්තේ ඡන්ද 7ක් පමණි.

පක්ෂයෙන් වෙන්ව ගිය සාමාජිකයින් කියා සිටින්නේ, ඇලන්ගේ තේරී පත්වීමට විරෝධය පළ කර ඔහුගේ ඉල්ලා අස්වීම ඉල්ලා සිටි නුවරඑළියේ ජ්‍යෙෂ්ඨ NPP නායකයෙකු වන මංජුල සූරවීරආරච්චි විසින් තමන්ට බලපෑම් කළ බවයි. පක්ෂ උපදෙස්වලට අනුකූල වීම සඳහා තර්ජන සහ බලහත්කාරය යොදාගත් බවට ඔවුහු චෝදනා කරති.

මීට පෙර, NPP විසින් සභාපතිත්වය CWC වෙත ලබා දීමටත්, උප සභාපතිත්වය NPP වෙත ලබා ගැනීමටත් එකඟතාවකට පැමිණ ඇති බව වාර්තා වේ. කෙසේ වෙතත්, ප්‍රාදේශීය සභාවේ NPP සාමාජිකයින් තර්ක කරන්නේ, විපක්ෂ සාමාජිකයින්ගේ සහාය ඇතිව ඇලන්ගේ තේරී පත්වීම අභ්‍යන්තර ගතිකත්වයේ ප්‍රතිඵලයක් බවත්, එය පක්ෂ විනය කඩ කිරීමක් නොවන බවත්ය.