පසුගියදා පැවති ඡන්ද විමසීම් වලින් අනතුරුව ප්‍රාදේශීය සභා දෙකක පාලන බලය වෙනස් වී තිබේ. අකුරණ ප්‍රාදේශීය සභාවේ බලය සමගි ජන බලවේගයට (SJB) හිමි වූ අතර, හල්දුම්මුල්ල ප්‍රාදේශීය සභාවේ සභාපති ධුරය ජාතික ජන බලවේගය (NPP) විසින් දිනාගෙන ඇත.

අද (ජූනි 12) උදෑසන පැවති අකුරණ ප්‍රාදේශීය සභාවේ සභාපති ධුරය සඳහා වූ ඡන්ද විමසීමේ දී, SJB අපේක්ෂක ඉස්තිහාර් ඉමාදුදීන් වැඩි ඡන්ද තුනකින් ජයග්‍රහණය කළ බව මධ්‍යම පළාත් පාලන කොමසාරිස් චමිලා අතපත්තු නිවේදනය කළාය. සභාවේ මුළු සභික ධුර 30න්, 29 දෙනෙකු ඡන්දය භාවිත කළ අතර, සභාපති ධුරය සඳහා NPP වෙතින් ඉදිරිපත් වූ තාරික් අලීට ඡන්ද 13ක් හිමි විය. අකුරණ සභාවේ උපසභාපති ධුරය ඡන්ද 18ක් ලබා ගත් පොදුජන එක්සත් පෙරමුණේ චමින්ද තිලකරත්නට හිමි විය.

මේ අතර, හල්දුම්මුල්ල ප්‍රාදේශීය සභාවේ සභාපති ධුරය වැඩි ඡන්දයෙන් ජාතික ජන බලවේගයට හිමිව තිබේ. ඒ අනුව, ඡන්ද 11ක් හිමිකර ගනිමින් ජගත් කුමාර රාජපක්ෂ සභාපතීත්වයට පත්ව ඇත. උපසභාපති ධුරය ස්වාධීන කණ්ඩායමක් නියෝජනය කළ ආර්. මුර්ගේෂන් විසින් හිමිකරගෙන තිබේ.

ජනාධිපති සමාව අවභාවිතා කරමින් අනුරාධපුර බන්ධනාගාර රැඳවියෙකු නිදහස් කිරීමේ සිද්ධියත් සමඟ, බන්ධනාගාර දෙපාර්තමේන්තුවේ මාධ්‍ය ප්‍රකාශක, බන්ධනාගාර කොමසාරිස් ගාමිණී බී. දිසානායක මහතා සිය ධුරයෙන් ඉල්ලා අස්වී තිබේ. ඔහු සිය ඉල්ලා අස්වීමේ ලිපිය වැඩබලන බන්ධනාගාර කොමසාරිස්වරයා වෙත භාර දී ඇති බවයි වාර්තා වන්නේ.

මෙම ඉල්ලා අස්වීම බන්ධනාගාර දෙපාර්තමේන්තුව තුළ විශාල කැළඹීමක් ඇති කර ඇති අතර, රජයේ අවධානය මේ වන විට දෙපාර්තමේන්තුව ප්‍රතිසංවිධානය කිරීම වෙත යොමුවී තිබේ. ඒ අනුව, දිවයින පුරා බන්ධනාගාර අධිකාරී තනතුරුවල රැසක් වෙනස්කම් සිදුකිරීමට නියමිත බවද වාර්තා වේ.

මීට පෙර, බන්ධනාගාර කොමසාරිස් ජනරාල් තුෂාර උපුල්දෙණිය මහතා වැඩ තහනමට ලක්වීමත් සමඟ, අධිකරණ අමාත්‍යාංශයේ අතිරේක ලේකම්වරයෙකු වන නිශාන් ධනසිංහ මහතා එම තනතුරේ වැඩබැලීම සඳහා පත් කෙරුණි. මෙම සිදුවීම් මාලාවෙන් පසුව, බන්ධනාගාර පද්ධතියේ පාලනය හා විනිවිදභාවය පිළිබඳව ප්‍රශ්න රැසක් මතුව තිබේ.

සමගි ජන බලවේගයේ පාර්ලිමේන්තු මන්ත්‍රී නීතිඥ අජිත් පී. පෙරේරා මහතාට අපරාධ පරීක්ෂණ දෙපාර්තමේන්තුවෙන් (CID) කැඳවීමක් ලැබී ඇති බව වාර්තා වේ. අභ්‍යන්තර දේශපාලන ආරංචි මාර්ග සඳහන් කරන්නේ, පසුගියදා පාර්ලිමේන්තුවේදී මන්ත්‍රීවරයා විසින් මැයි 12 වැනි දින ජනාධිපති පොදු සමාව යටතේ අතුල තිලකරත්න නමැති සිරකරුවකු නිදහස් කිරීම සම්බන්ධයෙන් කළ ප්‍රකාශයක් පිළිබඳව ප්‍රකාශයක් සටහන් කර ගැනීමට මෙලෙස කැඳවීමක් ලැබී ඇති බවයි.

කෙසේ වෙතත්, අපරාධ පරීක්ෂණ දෙපාර්තමේන්තුව වෙත පැමිණිය යුත්තේ කවදාද සහ කිනම් වේලාවකද යන්න මෙතෙක් දැනුම් දී නොමැති බවද වාර්තා වේ. මෙම කැඳවීම සම්බන්ධයෙන් වැඩිදුර තොරතුරු ඉදිරියේදී වාර්තා වනු ඇත.

මෑතකදී වෙසක් පෝය දින ජනාධිපති සමාව යටතේ සිරකරුවෙකු නීතිවිරෝධී ලෙස මුදාහැරීම සම්බන්ධයෙන් අපරාධ පරීක්ෂණ දෙපාර්තමේන්තුව (CID) විසින් අත්අඩංගුවට ගත් අනුරාධපුර බන්ධනාගාර අධිකාරීවරයා ජූනි 13 වනදා දක්වා තවදුරටත් රක්ෂිත බන්ධනාගාරගත කර තිබේ. මෙම නියෝගය අද (11) අනුරාධපුර මහේස්ත්‍රාත් අධිකරණය විසින් නිකුත් කරන ලදී.

ඉකුත් ඉරිදා (ජූනි 8) සිදුවූ මෙම අත්අඩංගුවට ගැනීම, මුදාහැරීමට ලක්වූ රැඳවියා වන ඩබ්ලිව්. එච්. අතුල තිලකරත්න, ජනාධිපති සමාව සඳහා අනුමත කරන ලද සිරකරුවන් 388 දෙනෙකුගේ නිල ලැයිස්තුවට ඇතුළත් නොවීමෙන් පසුව සිදුවිය. ජනාධිපති ලේකම් කාර්යාලය විසින් මැයි 6 වනදා නිදහස් කිරීම සඳහා ඉදිරිපත් කරන ලද නම් අතර තිලකරත්නගේ නම නොතිබූ බව තහවුරු කර ඇත.

මෙම බරපතල ක්‍රියා පටිපාටික උල්ලංඝනයට ප්‍රතිචාර වශයෙන්, බන්ධනාගාර දෙපාර්තමේන්තුව “ජනාධිපති අනුමැතියකින් තොරව සිරකරුවෙකු මුදාහැරීම” යන ශීර්ෂය යටතේ විධිමත් පැමිණිල්ලක් ඉදිරිපත් කළ අතර, එය CID පරීක්ෂණයක් ආරම්භ කිරීමට හේතු විය. මෙම මුදාහැරීම සඳහා කිසියම් ව්‍යාජ ලියකියවිලි හෝ ක්‍රියා පටිපාටික අක්‍රමිකතාවක් සිදුවී ඇත්දැයි බලධාරීන් දැන් පරීක්ෂා කරමින් සිටී.

බන්ධනාගාර නිලධාරීන් කියා සිටියේ මෙම නිදහස් කිරීම පොදු වෙසක් සමාව යටතේ සිදුවූවක් බවයි. කෙසේ වෙතත්, ඔවුන් ක්‍රියා පටිපාටික දෝෂයක් පිළිගෙන ඇති අතර විමර්ශනයට සහය දක්වයි. මේ අතර, මෙම අක්‍රමවත් මුදාහැරීමට වෙනත් නිලධාරීන් හෝ බාහිර පාර්ශවයන් සම්බන්ධ වී ඇත්දැයි සොයා බැලීම සඳහා CID විසින් සිය විමර්ශන කටයුතු කරගෙන යයි.

මෙම සිදුවීම බන්ධනාගාර සමාව දීමේ පද්ධතියේ විශ්වසනීයත්වය පිළිබඳ පුළුල් අවධානයක් සමාජය තුළ ඇති කර ඇති අතර, ජනාධිපති සමාවන් ක්‍රියාත්මක කිරීමේදී වැඩි විනිවිදභාවයක් සහ දැඩි අධීක්ෂණයක් අවශ්‍ය බව පැහැදිලිය.

මෙම නඩුව ජූනි 13 වනදා නැවත කැඳවීමට නියමිත අතර, එහිදී අධිකරණය විසින් පරීක්ෂණයේ ප්‍රගතිය සමාලෝචනය කර ඊළඟ පියවර සම්බන්ධයෙන් සලකා බලනු ඇත.

හෙට (ජුනි 12) සිට ක්‍රියාත්මක වන පරිදි, 2025 වසරේ දෙවන අර්ධය සඳහා විදුලි ගාස්තු සමස්තයක් ලෙස 15%කින් ඉහළ නැංවීමට ශ්‍රී ලංකා මහජන උපයෝගිතා කොමිසම (PUCSL) තීරණය කර තිබේ. මෙම තීරණය අද (ජුනි 11) පැවති මාධ්‍ය හමුවකදී නිල වශයෙන් ප්‍රකාශයට පත් කරන ලදී. ලංකා විදුලිබල මණ්ඩලය (CEB) විසින් මීට පෙර 18.3%ක වැඩිවීමක් යෝජනා කර තිබුණද, අවසානයේදී 15%ක වැඩිවීමකට අනුමැතිය ලැබී ඇත.

පවතින ආර්ථික අභියෝග මධ්‍යයේ ගනු ලැබූ මෙම තීරණය, රටේ ජනතාවට සහ ව්‍යාපාරවලට තවත් දැවැන්ත බරක් පටවන බවට විවිධ පාර්ශවයන්ගෙන් අදහස් පළ වේ. මෙම ගාස්තු වැඩිවීම පාරිභෝගිකයින්ගේ මාසික වියදම් තවදුරටත් ඉහළ නංවන අතර, විදුලිබල ක්ෂේත්‍රයේ කාර්යක්ෂමතාව සහ කළමනාකරණය පිළිබඳව නැවත වරක් ප්‍රශ්න මතු කිරීමට ඉඩ ඇත.

මෙම තීරණය සම්බන්ධයෙන් පැන නගින ප්‍රධාන කරුණු සහ විමසීම් මොනවාද?

• ජනතාවට සහ ව්‍යාපාරවලට සෘජු බලපෑම: විදුලි ගාස්තු 15%කින් ඉහළ යාම පවුල්වල අයවැයට සහ කුඩා හා මධ්‍ය පරිමාණ ව්‍යාපාරවල මෙහෙයුම් පිරිවැයට කෙසේ බලපායිද? විශේෂයෙන්ම අඩු ආදායම්ලාභී පවුල් සඳහා මෙම තීරණයෙන් ඇතිවන බලපෑම අවම කිරීමට රජය ගනු ලබන ක්‍රියාමාර්ග මොනවාද?

• ආර්ථිකයට ඇති පුළුල් බලපෑම: මෙම ගාස්තු වැඩිවීම උද්ධමනයට සහ සමස්ත ආර්ථිකයේ වර්ධනයට කෙසේ බලපායිද? නිෂ්පාදන පිරිවැය ඉහළ යාමෙන් භාණ්ඩ හා සේවා මිල ගණන් තවදුරටත් ඉහළ යාමේ අවදානමක් පවතීද?

• CEB හි කාර්යක්ෂමතාව සහ කළමනාකරණය: CEB විසින් ගාස්තු වැඩිවීමක් ඉල්ලා සිටීමට හේතු වූ මූල්‍ය අභියෝග මොනවාද? විදුලිබල ක්ෂේත්‍රයේ පාඩු අවම කර ගැනීමට සහ කාර්යක්ෂමතාව වැඩි දියුණු කිරීමට ගෙන ඇති හෝ ගැනීමට අපේක්ෂිත ක්‍රියාමාර්ග මොනවාද? විදුලි ජනන පිරිවැය අඩු කර ගැනීමට පුනර්ජනනීය බලශක්ති ප්‍රභවයන් භාවිතය පුළුල් කිරීම කෙරෙහි අවධානය යොමු කර තිබේද?

• පුනර්ජනනීය බලශක්ති භාවිතය: විදුලිබල මණ්ඩලයේ පාඩු අවම කර ගැනීම සඳහා පුනර්ජනනීය බලශක්ති ප්‍රභවයන් වෙත යොමුවීම කෙතරම් දුරට ප්‍රමාණවත්ද? මෙම ගාස්තු වැඩිවීමට සාධාරණ හේතුවක් ලෙස දැක්විය හැකි බලශක්ති ක්ෂේත්‍රයේ පිරිවැය කළමනාකරණයට අදාළව, දිගුකාලීන විසඳුම් සඳහා වන සැලසුම් මොනවාද?

• මහජන ප්‍රතිචාරය සහ විරෝධතා: මෙම තීරණයට මහජනතාවගෙන් සහ සිවිල් සංවිධානවලින් ඇතිවිය හැකි ප්‍රතිචාර මොනවාද? ඉදිරියේදී විරෝධතා ව්‍යාපාර ඇතිවීමේ හැකියාවක් පවතීද?

මෙම විදුලි ගාස්තු වැඩිවීම රටේ ආර්ථිකය හා ජන ජීවිතය කෙරෙහි සැලකිය යුතු බලපෑමක් ඇති කරන බැවින්, මෙම තීරණයට පාදක වූ කරුණු, එහි අපේක්ෂිත බලපෑම් සහ අනාගතය සඳහා වන විසඳුම් පිළිබඳව පුළුල් ලෙස සාකච්ඡා කිරීම වැදගත් වේ.

බන්ධනාගාර කොමසාරිස් ජනරාල් තුෂාර උපුල්දෙණියගේ වැඩ තහනම් කිරීමට අද (09) රැස්වූ කැබිනට් මණ්ඩලය තීරණය කර ඇත.

විදුලි සේවක සංගමයේ ප්‍රධාන ලේකම් රංජන් ජයලාල්ට කඩුවෙල නගරාධිපති තනතුර ලැබුණේ ය. ඒ නිකම්ම නොව මහජන ඡන්දයෙනි. ලංකාවේ දේශපාලනය රැළි මත තීරණය වන අතර, ඒ රැලිවලට ‘පොල් ලෙලි’ ගසාගෙන ආවේ ද, අද ඊයේ නොවේ. මාලිමාවට ආ ජන රැල්ලට ගසා ගෙන ආ පොල් ලෙලි සංඛ්‍යාව අපමණය. ඒ පොල් ලෙලි අතර, ‘රංජන් ජයලාල්’ සුවිශේෂී ය.

ලංකාවේ විදුලි අර්බුද ගැන කතා කරද්දී කුප්‍රකට වෘත්තීය සමිති නායකයෙකු වන රංජන් ජයලාල්ගේ නම නිරන්තරයෙන්ම කියැවෙන අතර, මෑතකදී ඔහු සම්බන්ධයෙන් වැඩිපුර සඳහන් වූයේ කඩුවෙල නගරාධිපති තනතුර සඳහා දිවුරුම් දුන් දිනයේ ය. දිවුරුම් දුන් දවසේ ම මොකක්දෝ එකකට පය පැටලී වැටුනු රංජන් ජයලාල් තුවාල නොවී බේරුණේ අනූ නවයෙනි.

දැන් ඒ පය පැටලී වැටීම ද කුමන්ත්‍රණයක් වෙලා ය.

මාව වට්ටපු එක කුමන්ත්‍රණයක්!

නගරාධිපති ධූරයේ වැඩ භාර ගැනීමෙන් අනතුරුව තමන්ට සිදුවූ අකරතැබ්බය කුමන්ත්‍රණයක් බව කඩුවෙල නගරාධිපති රන්ජන් ජයලාල් පවසන බව ‘මොනරා’ පුවත්පතේ පළ වූ වාර්තාවක සඳහන් විය.